Spreekbeurt Vulkaan

Vulkanen. De vuurspuwende draken van de aarde! Als ze ontploffen kunnen ze enorme gevolgen hebben. Maar wat zijn vulkanen precies? En waarom ontploffen ze?

Hoe ontstaat een vulkaan?

De aarde bestaat in totaal uit zes grote tektonische platen en verschillende kleine. Elk jaar verschuiven deze platen een paar centimeter. Een gevolg van het bewegen van deze platen is de vorming van vulkanen. Vulkanen zijn dan ook te vinden aan de randen van deze tektonische platen.

Vulkanen die niet actief zijn zien er op een afstand eigenlijk precies zo uit als bergen. Maar het tegendeel is waar. Op de top van een vulkaan zit namelijk een gat wat de krater genoemd wordt. Toch zijn niet alle vulkanen bergen. Een vulkaan kan ook een scheur in de grond zijn of zich op de zeebodem bevinden. De vorm en de plek van een vulkaan kan dus heel erg verschillen.

Waarom ontploffen vulkanen?

Een vulkaan is een berg die in verbinding staat met het binnenste van de aarde. Daarbinnen is het bloedheet, zó heet dat zelfs steen smelt! Dat vloeibare gesteente heet magma en ligt niet gewoon stil, maar klotst, borrelt en stroomt naar boven. Als de druk te hoog wordt, worden magma, as en stenen naar buiten geperst: een vulkaanuitbarsting!

De hete vloeistof in een vulkaan wordt magma genoemd. Maar komt diezelfde vloeistof buiten de vulkaan, dan heet het lava. Op het moment dat lava aan de oppervlakte komt kan het een temperatuur hebben van wel 1200 °C. Er kunnen tijdens een uitbarsting zelfs hele rotsblokken uit een vulkaan schieten, zo groot als vrachtwagens! Dat zijn stukken lava die al helemaal afgekoeld zijn.

Is een vulkaanuitbarsting gevaarlijk?

Een uitbarsting is heel gevaarlijk voor mensen die in de buurt van een vulkaan wonen. Maar gelukkig worden actieve vulkanen goed in de gaten gehouden door wetenschappers. Op de plekken waar die vulkanen staan, zijn vaak evacuatie-routes uitgezet. Wetenschappers hebben berekend waar de lava- en modderstromen uit een vulkaan naartoe lopen en in welk tempo, zodat je op tijd kunt vluchten.

Wat voor vulkanen zijn er?

Een vulkaan heeft eigenlijk drie ‘standen’: dood, slapend en actief. Een dode vulkaan zal niet meer uitbarsten. Een slapende vulkaan is soms duizenden jaren niet meer uitgebarsten, maar kan altijd weer ‘wakker worden’. Actieve vulkanen barsten om de haverklap uit. Hier kan je maar beter niet in de buurt gaan wonen!

Waar komen vulkanen voor?

Vulkanen komen voor op alle continenten. Zo zijn er vulkanen in Ijsland, Nieuw-zeeland, de Filipijnen en Sicilië. In ons buurland Duitsland, bij de vulkaaneifel, zijn nog sporen terug te vinden in de vorm van kraters, natuurlijke gassen, lavaformaties en maren (meren in kraters gevormd door uitbarstingen).

Wilde vulkaan weetjes!

Tips voor je spreekbeurt over vulkanen

  • Laat een filmpje zien van een uitbarsting van een vulkaan.
  • Geef een spreekbeurt over een specifieke vulkaan, bijvoorbeeld over de de berg Vesuvius.

Vulkanen zijn fascinerend! En er is nog zoveel meer over te vinden. Ga vooral op ontdekkingstocht en leer alles wat je erover kunt vinden!

Moeite met het maken van een spreekbeurt? Bekijk dan het stappenplan:  hoe maak je een spreekbeurt?

National Geographic Junior maakt gebruik van cookies

Met behulp van deze cookies kunnen we informatie verzamelen over het gebruik van de website, onder andere om deze te analyseren en te verbeteren. Daarnaast plaatsen derde partijen tracking cookies om je buiten onze website relevante aanbiedingen te tonen. En worden er tracking cookies geplaatst door social media-netwerken. Door op 'Ok' te klikken stem je in met het plaatsen van cookies. Wil je niet alle soorten cookies toestaan, klik dan op 'Cookie instellingen aanpassen'. Meer informatie over cookies

Wij gebruiken de volgende cookies:

We slaan je instellingen op in een cookie. Wil je later je instellingen wijzigen? Verwijder dan de cookies via je browser.

Cookie instellingen aanpassen